Stadsdichter075
De stadsdichter van Zaanstad is Ellis van Atten, tot voor kort de helft van een stadsdichtersduo met Jeroen van Leeuwen.
Gevraagd en ongevraagd schrijft zij gedichten ter gelegenheid van evenementen of gebeurtenissen. Op deze pagina houden zij u op de hoogte.
Ziet u een uitdaging voor de stadsdichter? Neem dan contact op: Ellis. Volg de stadsdichters via de website van de Zaanse Dichterskring, via Facebook , insta en Twitter
Carry van Bruggen en Jacob Israël de Haan
De Literaire Salon van ‘Mens, durf te lezen’ op 19 november 2017 stond in het teken van Carry van Bruggen en Jacob Israël de Haan. Broer en zus, geen tweeling, beiden geboren in 1881, beiden schrijvers, beiden leefden ze een bijzonder leven. Hun jeugd brachten ze door in Zaandam. De stadsdichters lieten zich inspireren, schreven samen, Jeroen van Leeuwen maakte er met Mark Nieuwenhuis, trompettist en componist een bijzondere muzikale voordracht van.
Tot het einde en weer terug
Een dorp in Drenthe met woeste grond vol heide
Verplaatst voor sompige velden
Waar men palen laat heien
Op te bouwen
Dit gezin was bindend, afwijkend
Licht schijnsel boven zilveren kandelaren
Gezien door beslagen brillenglazen
Een afstand overbruggen tussen
dag en nacht, licht en donker, vroeger en nu,
man en vrouw, binnen en buiten
is schrijven tussen huisje en sloot
is tijd verdrijven met hink-stap-sprong
is verschil bedrijven
Jij bent anders dan ik
Een meisje is geen jongen
Ik brei tegendraads
Net als jij pleeg ik verzet
tegen de verwachting
Wij zijn gelijk
De verwachting rook ik uit met een sigaret
koket geknepen tussen mijn gelakte nagels
verjaag ik de mannen uit mijn leven
terwijl jij ze streelt en ook uit
de hof van Eeden wordt verdreven
Pathologisch afwijkend leven
is vechten met engelen op Jacobs ladder
door vader voorgezongen
Onderbuikgevoel
Ruggen staan stevig
In een bronzen boekenkast
Wonen bevroren bijen bezig
Weemoed komt goed van pas
Het Volk verbrak de relatie
Zion aan de Zaan
Het geopende hart klopt in operatie.
De schrijvers schreven tot de minderheid
Het was vaak
Te veel
Overschreeuwd door een zwijgende meerderheid
Normen en waarden
Stormen verwaaien
1881-1881-1881-1881
Afwijken is voldoen aan de verwachting
De traditie hebben we steeds weer in vlam gezet
Jouw kaars is als eerste met geweld uitgeblazen
de mijne zachtjes ingeslapen
We vierden ieder maar een half feest
samen één
Wij zijn anders en gelijk
De Zaanse Geschiedenis
De tweede editie van de Zaanse Geschiedenisquiz vond plaats op 31 oktober 2017 in het Zaantheater. Een leerzame, gezellige en spannende avond, georganiseerd door het Gemeentearchief Zaanstad, het Zaantheater en de Vereniging Zaans Erfgoed. De stadsdichters Jeroen van Leeuwen en Ellis van Atten verdiepten zich ook in de Zaanse Geschiedenis en schreven.
Een Zaanse Geschiedenis
Noordse wind gaat liggen
Plat op haar rug
In dit blubberig land viert het feest zichzelf ..in samenspraak met Osiris
Groeipijn aan natuurlijke oevers stroomt over toekomst die hier is
Wilde bloemen bloeien in het zilveren zoemen
Benoemen van totale ontwikkeling in verwildering
Zes eeuwen voor het begin van een jaartelling
Weinig werd overgeleverd ondanks de kunst van verhalen vertellen
Wij graven zonder woorden naar nederzettingen
tussen de zeeklei, leem en veenpakketten.Potscherven van vergeten bewoners
bewijzen bestaan achter strandwallen
Schreeuwende zeemeeuwen vliegen
langs oevers van een veenriviertje
en broeden op het oer IJ
gescheiden van de zee
Waterverplaatsingen, volksverhuizingen
de Romeinen namen deel
Bewoning langs drassige wildernis
woest moeras en vormend veen
Sporen in slotenpatronenWoest stuwt een storm het IJ tegen Assendelver Zeedijk
Kolkend blauw met witte koppen tot in Beverwijk
Ogenblikken bevroren en traanden maanden
Weinig bronnen bestaan over de West-Friezen en Saenden
Lang geleden werd oud leven toegedekt met nieuwe bodemlagen
Ontginningen door dempen, dijken aanleggen en bomen zagen
Knotwilgen als obelisken, ridders zijn strijders te paard
Boeren verhandelen voedsel op markten van tijdelijke aard
We zijn vertrokken op een vloot vlotten achter de rest aan
Plannen bedacht als vlam in de pan door de machtige Banne van WestzaanVan hout zaagt men boten, haringbuizen varen uit
Fluitschepen trekken door Zaanse Straten naar de Oostzee
Daar hijst men de spek op aan karnaten, eet men scheepsbeschuit
De bedrijvigheid groeit, maar levens gaan verloren
Ook de walvis wordt met de dood bedreigd
Een graf wordt niet gegraven
het water wel uitgediept tot grote havens
Het monster is tot leven gewekt
In pakhuis de Vrede gelegd
Overslag tot aan vandaagVeenpolder drassig land vastgeklonken op palen,
zaagmolens draaien en malen
Het zijn houten motoren
Een gezegde zacht uitgesproken in Nauerna met Zaanse neurie
bleek later een spreekbeurt over de Spaanse furie
De laatste jury staart verbaasd maar spreekt niet.
Stil staren naar voorbijflitsende lichtjaren op een racefietsFabrieken stomen de Zaanstreek op met zelfgebouwde machinerie
laten rijst, meel, cacao en koeken van de band rollen
Bouten, moeren en slijpende tollen vormen metaal tot kanonnen
Voor de oorlogsindustrie is economie de munitie
Draaiende treinsporen botsen met de vaart
Ondergronds reist de tijdlijn
tussen werk en thuis
tussen metropool en groene dorpen
tussen toen en nu ligt tijd en geld
Goed bewaard?
Over honderd jaar volgt nieuwe interpretatie
Wat je nu doet is morgen geschiedenis
wie wint of verliest is een tijdelijk inzichtSporen in de modder, woorden vol gedonder
De oorlog
Ooit begonnen
Nooit gewonnen
100 seconde verloren binnen een eeuw uitgeluid
Wanneer monumenten spreken. Een vliegenier gered
Op bankjes liggen dromen over de bankier van het verzet
Zweef vertraagd door zijn straat linksaf door de laan der vrijheid
De recente historie vertoont kenmerken van een ijstijd
Messteken in hartverscheurende treurige episoden
Mensen, kinderen aanbaden verdwenen godenMeer arbeid dan mensen in een samengesmolten stad
trekt werkers van ver met handen uit de mouwen
Spaghetti en broodjes döner overgoten met lawaaisaus vullen
de toch al volle maag. Stadsgrenzen worden verplaatst
De Zaankanter heeft kleur gekregen – is meer dan groen
na volksverhuizingen. De geschiedenis herhaald vooruitgeschoven
is nooit afgelopenAlles groen als gras blijft zoals het vroeger was
Zoals het vroeger was, is het nog steeds
Geschiedenis leeft
Lichtjaren
bakens maken in de Zaanse aarde
kriskras verdwalen over paden, straten waren nog water
Gisteravond spreekt zich uit in onbeantwoorde quizvragenEllis van Atten & Jeroen van Leeuwen, oktober 2017
Burgemeester Zaanstad krijgt beschuit met huisjes
Zaanstad heeft een nieuwe burgemeester. De Zaanse Stadsdichters Jeroen van Leeuwen en Ellis van Atten schreven een gedicht ‘Beschuit met huisjes’ en droegen die tijdens de installatie op 27 september 2017 voor. Hun voordracht is terug te zien op de website van Gemeente Zaanstad – na ongeveer 33 minuten! De stadsdichters genoten van de voorpret, de voordracht, het feestje en kijken uit naar wat burgemeester Jan Hamming voor gemeente Zaanstad gaat betekenen.
Cultuur in Zaanstad
Donderdag 6 juli 2017: Een bijeenkomst georganiseerd door Gemeente Zaanstad met partners in cultuur. CULTUUR IN ZAANSTAD: voorsorteren op de toekomst. De stadsdichters schreven samen een gedicht, pasten het tijdens de discussie nog aan en klommen op de zeepkist.
Cultuur op de Zeepkist
Boven op de zeepkist gestapt
Schreeuw en spreek met verstand
Cultuur is geen business planKnappe koppen met de grote K clusteren ideeën bij elkaar
cultiveren kunstig de poldercultuur in het Zaanse groen
Het domein van kunstprofessionelen en amateuren
opent de deuren voor wie het nodig heeft op recept
Genezing wetenschappelijk bewezen wordt met muziek ingezet
Sociaal bewegende klanken klinken door in een ander domein
De kunst is geen pillenfabriek, wel een alternatief medicijn
dat aftakeling stopt in het brein en het bloed sneller laat stromen
in creativiteit kunnen alle elementen van het leven samenkomen
Jongeren rappen curatief ouderen de eenzaamheid uit
‘Dag jongen, fijn samen muziek te maken en
Een breder publiek te raken.’ Cultuur stroomtVanuit drassig moerassige velden stroomt cultuur uit de kelder.
Vurig menselijke wensen herkenbaar door rookmelders.
Scanners en antennes zenden vele evenementen overde stedelijke grenzen zo verbeteren successen.
Zevende hemel ligt hiernaast op de zaanse schans.
Ganzenbord uit de put grijp gewoon de laatste kans.
Maak een handstand en wees gelukkig in deze stad.
Met het hart op de juiste plaats..dus nu weet je dat. Het klopt Het klopt.Zaanstad verhoogt de hoogste lat door verder te leren.
Soms is het ongewoon, een kwestie van experimenteren.
De stem terug bij de Hembrug maakt verbale munitie.
Innovatieve denktanken werken op intuïtie.
Uitwisseling van gevoel in beeld door deze taal.
Stromend water, de stroom geladen tot over het Noordzeekanaal.Van kinds af aan verbonden door cultuur. Muzikaal geheugen zo lang geduld duurt.
Voorkomt dat nieuwe ouderen vereenzamen.
Leven doen we niet alleen, leven doen we samen.Boven op de zeepkist gestapt
Schreeuw en spreek met verstand
Cultuur is geen business plan
Maar leeft en kleeft in de hand
Van artiesten en kunstenaars
Met aparte streken
Penselen schilderen plaatjes
Vol van deze hartekretenKoninginnen, paarden en lopers blazen enthousiast van de toren
Bouwen spelverdelend luchtkastelen met toekomstmuziek
Trappelen voorgesorteerd achter haaientanden om voorrang te verlenen
aan participerende pionnen die het echte spel van cultuur spelen
Zij – onbevangen zonder regie – zijn het zuurstof in het water
De fotosynthese in het groen. De kunstkatalysators
Mannen in pakken op maat, vrouwen in hun sluiers
Meisjes op klompen, jongens van de straat
Stuiterende peuters, baby’s in de luiersBoven op de zeepkist gestapt
Schreeuw en spreek met verstand
Cultuur is geen business planMaar leeft en kleeft in de hand
Van artiesten en kunstenaars
Met aparte streken
Penselen schilderen plaatjes
Vol van deze hartekreten
Plat Polderland Poelenburg
Maandag 22 mei 2017: Een debatavond van architectuurplatform Babel over de ruimtelijke toekomst van Poelenburg en de rol van bewoners in wijkcentrum de Poelenburcht. Ellis van Atten schreef hiervoor een gedicht.
Plat Polderland Poelenburg
Ooit werd de Zaanse horizon naar het oosten verlegd
De laatste molen verplaatst, plat polderland verparkt ingepakt
Het water werd opgestuwd en verder weggestuurd
Waterkeringen Gouw, Weer en Watering begrensd
door straten. Waar ooit watergangen stroomden
werden duizenden huizen gebouwd, gekocht en gehuurd
Plat polderland, groene stadsrand werd bemenst
Kinderen speelden met bouwzand
Zonder oude molen wordt door torens wind gevangen
alleen de naam verraadt verleden dat ook heden maalt
een vogelaar zag al snel kansen verbleken
in vermengde geuren, kleurt opgroeiend verlangen
naar eigen stad, naar eigen park in eigen hand
De jeugd heeft de toekomst en is hier neergestreken
Een beetje vloggen, een beetje hangen
en dan hondsbrutaal verbaal in het NOS journaal
Poelenburg is zijn eigen stad ontstegen. Integraal
bundelen krachten, laat niemand zich hinderen
door één beeld. Hoezo mislukte integratie?
Hier ontstond het Nederlandse woord van het jaar
We polderen Babylonische spraakverwarring
mengen culturen tot een nieuwe natie
en schrijven samen ons eigen verhaal
In Poelenburg spelen onze kinderen
In een wijk, in een park, in een stad
in plat polderland met een gouden rand
De Ros
Op 21 mei 2017: Vandaag gaat het LOS in de ROS, met een draaiorgel, de drummers van Kalentura, de mannen van het Kapiteinskoor en het nieuwe Rosmolenwijkgedicht ‘De Ros’ van onze nieuwe stadsdichter Jeroen van Leeuwen! Het buurthuis voelt vandaag even als het centrum tijdens de lancering van MijnRosmolenwijk.nl Maar vanaf nu dus ook centraal op het wereldwijdeweb!
De Ros
Mag ik even de aandacht?
Nou, even dan..
Meester Jan bouwde zonnestraal-straten in schaduw van de Zwaardemaker.
Laten we een praatje maken over de vroegere oevers van de Zaan.
Raadsels vol verbazing over rood paardenhaar daar in een molen teruggevonden.
Buurt van bevrijding zonder handen op een rug gebonden.
Vroeger werd de oost- met de westoever door een café-brug verbonden.
Goud is de koperen weerkaatsing van gezond licht.
Heel langzaam gerenoveerd ging weer de wond dicht.
Ronddolend door de Rosmolen, bezorg mooie enveloppen als een postbode.
Gekleurde geuren, knof- en bieslook, kamperfoelie voelsprieten van vertrouwen.
Binnenstebuiten hier blijft de kruidenier klanten houden.
Fabrieken werden complexen vol startende mensen in appartementen,
te koop voor een vast bedrag en rente.
Van arbeiderswijk tot bar weinig strijd , tevreden leven in vredestijd.
Tijd vliegt vleugels hebben greep op de bewoners.
Tussen toen en nu loopt een dunne streep door de gewoontes.
Ronddolend door de Rosmolen, bezorg mooie enveloppen als een postbode.
Liefdesbrieven voor een buurt met karakter ingeprent.
Tussen de rivier, de Bernardbrug het in ’t Veldpark in gerend.
Daar vond ik dit gedicht op de grond.
Er stond: Rosmolen buurtplatvorm, de cirkel is rond.
Jeroen van Leeuwen 2017