Stadsdichter075
De stadsdichter van Zaanstad is Ellis van Atten, tot voor kort de helft van een stadsdichtersduo met Jeroen van Leeuwen.
Gevraagd en ongevraagd schrijft zij gedichten ter gelegenheid van evenementen of gebeurtenissen. Op deze pagina houden zij u op de hoogte.
Ziet u een uitdaging voor de stadsdichter? Neem dan contact op: Ellis. Volg de stadsdichters via de website van de Zaanse Dichterskring, via Facebook , insta en Twitter
De traditie voortzetten! Gedicht ‘de Zaanse bron’
Gisteren zetten wethouder Sanna Munnikendam en ik met de ganzenveer handtekeningen onder een ‘verklaring van herbenoeming’ tijdens een feestelijke bijeenkomst op het Zaanse stadhuis. De komende twee jaar ben ik – dit keer alleen – Stadsdichter075 en zet daarmee een mooie traditie voort. Al vanaf 2007 heeft Zaanstad een stadsdichter. Mijn voorgangers zijn Hans Kuyper, Bas Husslage, Mandy Pijl, Kees Jan Sierhuis en Jeroen van Leeuwen. Stadsdichters schrijven geschiedenis, allemaal net even anders;-) Ik liet mij door hen inspireren, stal regels uit hun repertoire en schreef daarmee een gedicht voor deze eervolle herbenoeming.
De Zaanse Bron
We moesten eens nodig gaan zoeken naar de bronnen van de Zaan
Al wisten wij uit de boeken dat die eig’lijk niet bestaan
Zaans DNA is haast en nieuwigheid, een sterke eigenheid
Aanpakkers zijn wij!
Een tanig volk van stank doorstoken kokerij
De onzichtbare taaiheid ligt verborgen in elke vezel
en daarmee bewegen we, malen we de polders droog
en vullen we de kolkende rivier. Het vuilgroene lint
Het hart van deze langgerekte stad ligt op de tong
waarop woorden smelten als chocolade
en ook worden ingeslikt
Hier aan het water, op het trilveen, drijft een stad om op te vreten
Een onke plek die wat heeft te bieden aan
een ieder die haar op waarde schat
Hier aan de rivier die niet eindigt en ook nooit begon
zijn Zaankanters de inspiratiebron voor schrijvers
die tussen het buigende riet de kabbelende woorden vangen
de pen in inkt dopen en schrijven op
Zaans handgeschept papier
Dichter
bij de bron
kun je niet komen
@ellis van atten – stadsdichter075
Met dank aan voorganger stadsdichters Hans Kuyper, Bas Husslage, Mandy Pijl, Kees Jan Sierhuis en Jeroen van Leeuwen voor hun inspiratie.
Evaluatie Stadsdichter075 – 2017/2018
Twee jaar geleden begonnen Jeroen van Leeuwen en Ellis van Atten als stadsdichtersduo. Tijdens de herbenoeming van Ellis als stadsdichter voor de komende twee jaar, kon er ook even teruggeblikt worden op de mooie samenwerking van een rapper en een dichter. Jeroen, niet aanwezig, was er zo toch een beetje bij.
De dichter en de rapper – of andersom
Onzeker als een kleuter
strikt de dichter haar veters
struikelt over woorden
legt knopen in haar tong
Ritmisch klankherhalen
Fuck het metrum, dit is flow
De rapper verlaat zijn rijm
vertraagt zijn show
Op dichtersvoeten schrijft
hij muziek met woorden
Bars, refreinen worden strofes
Fuck the rhymes, dit is poëzie
Als woorden samenballen
steekt een storm de kop op
Windvlagen aan regels
waaien om de oren
van wie maar wil horen
wat leeft in deze stad
De rapper en de dichter – of andersom
beschreven een cluster dat bezweek
Een gapende krater is wat bleef
Een burgemeester kwam uit Brabant
en uit Spanje kwam een baardmans
Zaanstad koos. De raad bezette de zaal
zonder lijst 17. Voor Stadsdichter075
lag de kiesdrempel buiten bereik
Fuck de politiek!
Het gaat om mensen!
In het centrum van de stad werd een krater geslagen
door het verlies van een zoon, een kind nog
Op een voetbalveld liepen mensen samen
met de hoop een dodelijk monster te verslaan
In een kerk werd een Serious Request gedaan
om samen te brengen. In samen zit kracht
De dichter en de rapper – of andersom
beschreven wijken waar geleefd, gewerkt, gedeeld wordt
Beschreven vrijwilligers. Waardering met koektrommel en poëzie
want Zaanstad komt koninklijke lintjes te kort
Deelden ritme en rijm met jonge mensen
want zij hebben ons wat te zeggen
Hun woorden zijn onze toekomst
De rapper en de dichter – of andersom
Een bijzonder samengaan. Metrum + ritme = een nieuwe flow
zoals hier vaker door het groene water stroomt
Het was een eer om samen uw melodie te mogen schrijven
Lieve eigenwijze mensen aan de Zaan
Onze dank. Wij verblijven
Uw stadsdichters 2017/2018
Zaans groen
Voor de literaire salon van Mens durf te lezen mocht ik mij laten inspireren door ‘Zaans Groen’, een literair tijdschrift dat tijdens de tweede wereld werd uitgegeven door Klaas Woudt. Zijn zus Mart, was één van de vele bijdragers. Zij schreef prachtige gedichten waardoor je even kunt ontsnappen aan de rauwheid. Zij was mijn inspiratiebron voor dit gedicht.
Mart Woudt in de polder
Op de landen een wazig dauw. In de lucht
koepelen donkere wolken. Het land, ons land
Geen toevluchtsoord, geen blauw. Het huis, ons thuis
Karkas zonder huid. Het hart, ons hart
Bloot. Grauw
De wind slaat koude lappen in haar gezicht
Kaakklem, opgetrokken schouders en gewicht
op de trappers. Strakgespannen ketting laat
knauwende tanden los. Gebroken verzet
tegen clandestiene belettrie
Zij schrijft onze brand die zuurstofloos woedt
Blaast woorden in een ballon en geeft ze
lucht. Trekt de mondhoeken strak en
laat zinnen gillend ontsnappen
uit dit mijnenveld
Onder druk van rollende persen schrijft ze
een ultiem protest tegen niet voelen
Kruipt onder een deken van Zaans groen
naast kasplantjes van vergeten fatsoen
De kwetsbaarheid van debutanten,
natte inkt die niet droogt, drukt
etterende puisten uit de polder
De bast kraakt, hout breekt, hars kleeft
Op braakliggende landen valt warme regen
Het is nog vroeg vanmorgen
Op de landen een on-hollands licht
In de blauwe lucht de eerste leeuwerik
Tussen de bomen zilveren slingers
en de treurwilg veegt zijn tranen
Het blijft vroeg vanmorgen
als we haar horen zingen
in ons polderland
©Ellis van Atten, 2019
Zaanse dichters in zicht tijdens de landelijke poezieweek
De landelijke poezieweek van 31 januari tot 6 februari is de week dat Zaanse gedichten zichtbaar en hoorbaar zijn. Stadsdichter Ellis van Atten, de nieuwe stichting ZPINK – beweging voor woordkunst en al die Zaanse dichters maken dat mogelijk. Wat er te zien en te doen is op een rijtje!
- Elke dag van 31 januari tot en met 6 februari tussen 12:00 en 12:30 een Zaanse dichter op Zaanradio
- Gemeente Zaanstad geven Zaanse dichters plek op het informatiescherm in de centrale hal. Elke dag van 31 januari tot en met 6 februari zijn er Zaanse gedichten te lezen.
- Op 2 februari zijn er op drie plekken dichters aanwezig. Om 11:00 bij boekhandel Stumpel, 13:30 bij De Bieb Zaandam en om 15:30 bij Bruna, Damstraat Zaandam.
Meer informatie is te vinden op de facebookpagina van Stadsdichter075
Kinderzwerfboeken in Poelenburg
Boeken kun je prima delen! In Poelenburg werd de komst van vier nieuwe kinderzwerfboekstations gevierd met een officieel openingsfeest. Een wethouder, kinderen, een goochelaar en heel veel boeken. Stadsdichter Ellis van Atten mocht er een gedicht bij schrijven en laten horen. In de Zaankanter een mooi verslag, hieronder het complete gedicht.
Zwervende boeken
Er zijn zwervers op dit station
met dikke jassen van gekleurd karton
Ze zijn dik, dun, nieuw en soms tot op de draad versleten
met gevouwen bladzijden, krassen en gescheurde regels
Er zijn zwervers op reis door Nederland
Ze gaan van hand tot hand tot hand tot hand
naar huizen, scholen, dorpen en steden
en ook in Poelenburg zijn ze neergestreken
Heb jij ze al gezien? Heb jij ze al gelezen?
Er zijn zwervers met alleen maar woorden
Er zijn zwervers met heel veel plaatjes
en er zijn zwervers met allebei
Het zijn allemaal zwervers met mooie verhalen
met ernstige, vrolijke, grappige praatjes
Ze zijn soms verdrietig en dan weer helemaal blij
Net zoals mensen en net zoals jij
Als je een zwerver meeneemt in jouw hand
en je gaat lezen, kom je thuis in een ander land
waar echt alles kan
Vaar op een wolk, vind een brief in een fles
Klim in een boom tot aan de sterren. Neem hapjes van de maan
Word zelf een prinses. Dans met banaan. Wilde dieren praten
Een auto met benen. Een vis die kan vliegen
Een gevecht met gevaarlijke piraten
In boeken kan alles, echt alles bestaan
Jouw gekste dromen lijken dan even
ECHT waar!
De zwerver – of zeg maar: het zwervende boek –
kan bij jou blijven wonen of verstoffen in een hoek
of kan verhuizen naar een leesgierige buur
en jij kunt op dit station weer op zoek
naar een nieuw leesavontuur
©Ellis van Atten, stadsdichter075
Stadsdichter en Sinterklaas
Stadsdichter Ellis van Atten viert geen Sinterklaas. Te druk met het schrijven van Sinterklaasgedichten! Zoet voor het programmaboekje van Sintstad bij de landelijke intocht van Sinterklaas. En een traditioneel gedicht als toeschouwer van hopeloze discussies over tradities. Tradities, die wat haar betreft niet vaak genoeg kunnen veranderen.
Traditioneel Sinterklaasgedicht
Piet verbijt zijn tranen, koukleumend op de boot
onder de mantel van Sint verborgen. Windvrij droog
Zijn ogen, zijn zwarte masker geheel intact
De klemoorring afgezakt, ontbloot de lel. Roze babyhuid!
Bruine stijle haren piepen onder de zwarte krullen uit
En de kinderen met scherpe ogen en een scherpere stem
herkennen zijn gympen (als die van hun grote neef)
Hij begraaft zijn ware gezicht in grappen en grollen
Traditie slaat een grauwe mantel om hem heen
Troebel zijn ogen, blind voor wat kinderen al hebben ontdekt
Achter ieder opgetrokken masker schuilt een kleurrijk mens
die wil worden gezien en niet wil worden gekwetst
De kinderen met scherpe ogen en een scherpere stem
snijden de verpakking door en gooien het ver weg
Zonder balast en met neef Piet op nieuwe schoenen
gooien ze de koppen in de wind en varen ze
vliegensvlug naar een feest van vriendschap en
o ja
Sint, wie was dat ook alweer?
©Ellis van Atten
Stadsdichter 075