Carry van Bruggen en Jacob Israël de Haan
De Literaire Salon van ‘Mens, durf te lezen’ op 19 november 2017 stond in het teken van Carry van Bruggen en Jacob Israël de Haan. Broer en zus, geen tweeling, beiden geboren in 1881, beiden schrijvers, beiden leefden ze een bijzonder leven. Hun jeugd brachten ze door in Zaandam. De stadsdichters lieten zich inspireren, schreven samen, Jeroen van Leeuwen maakte er met Mark Nieuwenhuis, trompettist en componist een bijzondere muzikale voordracht van.
Tot het einde en weer terug
Een dorp in Drenthe met woeste grond vol heide
Verplaatst voor sompige velden
Waar men palen laat heien
Op te bouwen
Dit gezin was bindend, afwijkend
Licht schijnsel boven zilveren kandelaren
Gezien door beslagen brillenglazen
Een afstand overbruggen tussen
dag en nacht, licht en donker, vroeger en nu,
man en vrouw, binnen en buiten
is schrijven tussen huisje en sloot
is tijd verdrijven met hink-stap-sprong
is verschil bedrijven
Jij bent anders dan ik
Een meisje is geen jongen
Ik brei tegendraads
Net als jij pleeg ik verzet
tegen de verwachting
Wij zijn gelijk
De verwachting rook ik uit met een sigaret
koket geknepen tussen mijn gelakte nagels
verjaag ik de mannen uit mijn leven
terwijl jij ze streelt en ook uit
de hof van Eeden wordt verdreven
Pathologisch afwijkend leven
is vechten met engelen op Jacobs ladder
door vader voorgezongen
Onderbuikgevoel
Ruggen staan stevig
In een bronzen boekenkast
Wonen bevroren bijen bezig
Weemoed komt goed van pas
Het Volk verbrak de relatie
Zion aan de Zaan
Het geopende hart klopt in operatie.
De schrijvers schreven tot de minderheid
Het was vaak
Te veel
Overschreeuwd door een zwijgende meerderheid
Normen en waarden
Stormen verwaaien
1881-1881-1881-1881
Afwijken is voldoen aan de verwachting
De traditie hebben we steeds weer in vlam gezet
Jouw kaars is als eerste met geweld uitgeblazen
de mijne zachtjes ingeslapen
We vierden ieder maar een half feest
samen één
Wij zijn anders en gelijk
Over leven
Tijdens zonsondergang
vindt er een aanslag plaats
in onze stille boomgaard
Negentien kauwen
overvallen
drie pruimenbomen
die in dit avondlicht
op haar prille stammen pronken
met het gerijpte fruit
Met veel kabaal
trekken de hongerige snavels
grof aan het vlees
van de rijk gevulde takken
waardoor ze dreigen
te breken
De volle kruinen
zwiepen heen en weer
om de gewelddadige vogels
van zich af te schudden
maar het moorden
gaat door
Naast de boomgaard
begint een zachte regen
Als met een passer
beschrijft zij onze kringloop
in een vleeskleurige sloot
Joke Konijn
oktober 2017
Dichters in het Theehuis
Dichters van de Zaanse Dichterskring presenteren zich in de maand november op de zondagen in het Theehuis op de Lagedijk 39 in Zaandijk op uitnodiging van Joke Konijn, kunstenares en al sinds de oprichting van de Zaanse Dichterskring lid.
zo. 5 november Roselien Brondy en Geraldine Bank
zo. 12 november Thijs de Lange
zo. 19 november Hans de Roo
zo. 26 november Joke Konijn
Het Theehuis is in november open op zaterdag en zondag open van 13.00 – 17.00 uur, behalve op zaterdag 4 november is het Theehuis gesloten, poëzie is dan te vinden op het Hembrugterrein !
Tevens is het Theehuis ook op zaterdag 11, 18 en 25 november en op de zondagen open voor de expositie van mijn olieverfschilderijen en keramiek.
De Zaanse Geschiedenis
De tweede editie van de Zaanse Geschiedenisquiz vond plaats op 31 oktober 2017 in het Zaantheater. Een leerzame, gezellige en spannende avond, georganiseerd door het Gemeentearchief Zaanstad, het Zaantheater en de Vereniging Zaans Erfgoed. De stadsdichters Jeroen van Leeuwen en Ellis van Atten verdiepten zich ook in de Zaanse Geschiedenis en schreven.
Een Zaanse Geschiedenis
Noordse wind gaat liggen
Plat op haar rug
In dit blubberig land viert het feest zichzelf ..in samenspraak met Osiris
Groeipijn aan natuurlijke oevers stroomt over toekomst die hier is
Wilde bloemen bloeien in het zilveren zoemen
Benoemen van totale ontwikkeling in verwildering
Zes eeuwen voor het begin van een jaartelling
Weinig werd overgeleverd ondanks de kunst van verhalen vertellen
Wij graven zonder woorden naar nederzettingen
tussen de zeeklei, leem en veenpakketten.Potscherven van vergeten bewoners
bewijzen bestaan achter strandwallen
Schreeuwende zeemeeuwen vliegen
langs oevers van een veenriviertje
en broeden op het oer IJ
gescheiden van de zee
Waterverplaatsingen, volksverhuizingen
de Romeinen namen deel
Bewoning langs drassige wildernis
woest moeras en vormend veen
Sporen in slotenpatronenWoest stuwt een storm het IJ tegen Assendelver Zeedijk
Kolkend blauw met witte koppen tot in Beverwijk
Ogenblikken bevroren en traanden maanden
Weinig bronnen bestaan over de West-Friezen en Saenden
Lang geleden werd oud leven toegedekt met nieuwe bodemlagen
Ontginningen door dempen, dijken aanleggen en bomen zagen
Knotwilgen als obelisken, ridders zijn strijders te paard
Boeren verhandelen voedsel op markten van tijdelijke aard
We zijn vertrokken op een vloot vlotten achter de rest aan
Plannen bedacht als vlam in de pan door de machtige Banne van WestzaanVan hout zaagt men boten, haringbuizen varen uit
Fluitschepen trekken door Zaanse Straten naar de Oostzee
Daar hijst men de spek op aan karnaten, eet men scheepsbeschuit
De bedrijvigheid groeit, maar levens gaan verloren
Ook de walvis wordt met de dood bedreigd
Een graf wordt niet gegraven
het water wel uitgediept tot grote havens
Het monster is tot leven gewekt
In pakhuis de Vrede gelegd
Overslag tot aan vandaagVeenpolder drassig land vastgeklonken op palen,
zaagmolens draaien en malen
Het zijn houten motoren
Een gezegde zacht uitgesproken in Nauerna met Zaanse neurie
bleek later een spreekbeurt over de Spaanse furie
De laatste jury staart verbaasd maar spreekt niet.
Stil staren naar voorbijflitsende lichtjaren op een racefietsFabrieken stomen de Zaanstreek op met zelfgebouwde machinerie
laten rijst, meel, cacao en koeken van de band rollen
Bouten, moeren en slijpende tollen vormen metaal tot kanonnen
Voor de oorlogsindustrie is economie de munitie
Draaiende treinsporen botsen met de vaart
Ondergronds reist de tijdlijn
tussen werk en thuis
tussen metropool en groene dorpen
tussen toen en nu ligt tijd en geld
Goed bewaard?
Over honderd jaar volgt nieuwe interpretatie
Wat je nu doet is morgen geschiedenis
wie wint of verliest is een tijdelijk inzichtSporen in de modder, woorden vol gedonder
De oorlog
Ooit begonnen
Nooit gewonnen
100 seconde verloren binnen een eeuw uitgeluid
Wanneer monumenten spreken. Een vliegenier gered
Op bankjes liggen dromen over de bankier van het verzet
Zweef vertraagd door zijn straat linksaf door de laan der vrijheid
De recente historie vertoont kenmerken van een ijstijd
Messteken in hartverscheurende treurige episoden
Mensen, kinderen aanbaden verdwenen godenMeer arbeid dan mensen in een samengesmolten stad
trekt werkers van ver met handen uit de mouwen
Spaghetti en broodjes döner overgoten met lawaaisaus vullen
de toch al volle maag. Stadsgrenzen worden verplaatst
De Zaankanter heeft kleur gekregen – is meer dan groen
na volksverhuizingen. De geschiedenis herhaald vooruitgeschoven
is nooit afgelopenAlles groen als gras blijft zoals het vroeger was
Zoals het vroeger was, is het nog steeds
Geschiedenis leeft
Lichtjaren
bakens maken in de Zaanse aarde
kriskras verdwalen over paden, straten waren nog water
Gisteravond spreekt zich uit in onbeantwoorde quizvragenEllis van Atten & Jeroen van Leeuwen, oktober 2017
Burgemeester Zaanstad krijgt beschuit met huisjes
Zaanstad heeft een nieuwe burgemeester. De Zaanse Stadsdichters Jeroen van Leeuwen en Ellis van Atten schreven een gedicht ‘Beschuit met huisjes’ en droegen die tijdens de installatie op 27 september 2017 voor. Hun voordracht is terug te zien op de website van Gemeente Zaanstad – na ongeveer 33 minuten! De stadsdichters genoten van de voorpret, de voordracht, het feestje en kijken uit naar wat burgemeester Jan Hamming voor gemeente Zaanstad gaat betekenen.
Winter op het Merckenrif en de Bruiloftsloot
Vredig gekras.
Voorlopig zal ik dit
witte gebied niet verlaten.Schaatsers zwaaien woorden
Luister: we zijn dronken geworden
van geluk en het bevroren water
we kunnen niet stoppen!O, kinderen vergeet dit niet!
De late middagschemer
bewaar het wilde plezier.
Leg het bij je voorraad herinneringen
die niet zijn uit te geven!Ik ben zeer traag geworden.
De verlaten bomen in de verte
schitteren in het maanlicht
als ik naar huis ga.
Gearmd met het landschap
vol geheimen en zijn eenzaamheid…(c) Geraldine Bank-Caenen