Leefhonger
Voor de Samenloop voor Hoop Zaanstad 2018, een sponsorestafette voor het KWF , schreven de stadsdichters….
Leefhonger
Wandelen tussen bomen
Blote voeten in het natte gras
kopjes van madeliefjes in het groen
zonneglans van boterbloemen
vlinders vliegen vluchtig
klaprozen zweven licht
op dunne stelen
kwetsbare kracht kriebelt
tussen de tenen
Leefhonger
Schoonzwemmen
Dagenlang brood smeren
Samen spekkoek eten
Laaghangende takken slaan
in het gezicht na een zware regenbui
Het pad versmalt, spinnenwebdraden
doorkruisen dwarsverbanden
wortels ontbloot. een tandhals
Sparren op zandgronden
Wandelen tussen bomen
Blote voeten in het geplette gras
struikelen over stronken
landen hard in kuilen vol onkruid
Netelige brand slaat de klauwen uit
Distels steken tussen de tenen
Gevangen tussen twee vuren
verschroeide binnenhuid
Verstoring opgebouwd door
krachtige groeiexplosie
Zonzoekers raken de bodem, vinden
wortels in ondergrondse waterstromen
boren bronnen aan, bouwen kastelen
van stapelstenen met trappen
naar daar
Waar de zon
Waar de regen
Waar de maan
Waar schitterende sterren
het donker snijden in dit bos
waar wij hand in hand wandelen
Madeliefjes, boterbloemen, klaprozen
bladeren aan bloeiende bomen
warmwaterval
Blote voeten in het jonge gras
Tussen de tenen kriebelt het
Hoop
Ellis van Atten & Jeroen van Leeuwen
Jonge dichters in Zaanstad
De Zaanse Jongeren Poëzie Wedstrijd 2018 werd op 10 juni afgesloten met een finale tijdens het Jongeren Theater Festival JOteVAL in het Zaantheater. Drie finalisten Noa Pijpker (15), Sophie Waij (18) en Nika Drion (17) lieten prachtige poëzie horen. Nika Drion ging naar huis met de eerste prijs.
Tijdens een intieme bijeenkomst, gepresenteerd door stadsdichter Jeroen van Leeuwen, droegen de drie dichteressen hun gedichten voor publiek. En voor de jury bestaande uit twee leden van de Zaanse Dichterskring Vera Jongejan (kunstenares en dichteres) en Thijs de Lange (student en dichter). Het derde jurylid was Daan Uttien (edelsmid en alleskunner) van Fluxlab. De jury was zeer te spreken over de kwaliteit van de gedichten, de presentatie en de eigenheid van de drie dichteressen. Noa maakte indruk met haar gedicht ‘de Roos’, gevoelig en mooi voorgedragen. De gedichten van Sophie werden overtuigend gebracht met een goede heldere presentatie. Nika maakte indruk met de combinatie van serieuze, gevoelige onderwerpen en leuke vondsten, zoals een ‘anti-liefde pil’. Daarmee kwam zij op de eerste plaats.
De bedenktijd van de jury werd muzikaal ingevuld door een solo-optreden van Thomas Bons (16). Hij liet zelfgeschreven songs horen en begeleidde zichzelf op piano en gitaar. Op het St. Michaëlcollege is hij regelmatig op het podium te vinden in bandformatie.
De organisatie was in handen van stadsdichters Ellis van Atten en Jeroen van Leeuwen i.s.m. de Zaanse Dichterskring en Fluxus. Verder werd deze finale mogelijk gemaakt door Iktoon de Zaanstreek, Bruna Zaandam en boekhandel Stumpel in Krommenie.
Lintjesregen
De dag voor Koningsdag maakten de stadsdichters deel uit van een mooie traditie. De Lintjesregen. Voor de acht gedecoreerden was het een verrassing. Stadsdichters Jeroen van Leeuwen en Ellis van Atten verdiepten zich in de traditie, schreven een gedicht en hadden het voorrecht deze voor te dragen in de raadzaal.
Wie draagt het land waarin wij wonen?
De kroon onschendbaar vaak elders op zijn troon
belegt boterhammen ceremonieel op een basisschool
laat land besturen over aan het kabinet
Een echt paleis heeft twee verschillende kamers
sinds de Verlichting ontstaan
Dit is het land
waarin wij wonen
Provinciaal gedeputeerd gekozen staten aangevoerd
door een commissaris prinsgezind, spinnen draden
plaveien wegen, heien regels, bouwen bruggen
tussen dorpen, steden en landelijk beleid
wandelen door tijd tussen Den Haag en uw stad
Dit is de provincie
waarin wij wonen
Glinsterende slingers om de ambtsketen rusten
op brede schouders van de burgemeester
Wakend over veiligheid, blik gericht
op actualiteit en criminaliteit. Op locatie koffie drinken
knippen in linten en spelden pinnen met erecode
voor een heldere blik op de dagelijkse dingen
Dit is de stad
waarin wij wonen
Bezige bijen, belangeloze inzet, vangnet, kloppend
hart van het werkvolk, zoemen zachtjes tot de korf
wordt opengezet. Imker met open ogen, open oren
geeft met gesloten mond wijze honingraat
in een gefluisterd briefgeheim aan de koning
Maanden onderweg geweest, verwachtingsvolle dracht
Burgemeesterstempels, commissarishanden schudden
Een kind is ter wereld gebracht. Roze wolkenwevers
laten lintjes regenen over ingezetenen
De kroon in volle glorie door onderscheidende kracht
Het heeft de koning behaagd
te tekenen met ridderlijke ganzenveer
omdat hij weet
Wie het land draagt
wie de stad maakt
waarin wij wonen
Zon. Zaan. Sloepen.
Ter gelegenheid van de 15e Slag om de Zaan op 21 april schreef stadsdichter Jeroen van Leeuwen een gedicht en droeg daarmee bij aan de feestvreugde.
Slag om de Zaan
Ware watermensen verplaatsen
vijftien grenzen als haar
Fijne rimpels aan de oppervlakte
Vervormen tot strak kolkende vooruitgang
Drang tot woest beuken
door pols-slag golvend
Over toveren gesproken
De lente is in ons gezicht ontploft
de knop zocht een moment van rust
Rust?
Komt wel weer aan de kant
Eerst strijden de partijen met riemen
Teams zij aan zij in de voorste linie
Geweldloze maritieme oorlogvoering
op deze eeuwenoude veenrivier
Steken onder het Zaanwatervlak
varen naar later met open vizier
Een podiumdier ziet
van drie treden slechts de hoogste positie
van zegevieren
Meedoen is belangrijker dan winnen
maar toch..
Soms is het goed om een goed boek te lezen
Soms is het goed om in een sloep te racen
Mogen de beste schippers winnen
met harde humor om vuur aan boord te blussen
We drinken op kristallen vlakjes
Diamant vloeibaar mozaiek
ontroering in zomerthee
zweef hier mee
door de meest noordelijke neutronenzee
Scheepsladingen zeeslagen
op paarden gespeeld
Blaren op palmen
Na verloop van tijd werd het eelt
Dat scheelt veel
wanneer het tempo hoog ligt
Ook al ervaart men mist
Er is helikopterview
overzicht met ogen dicht
Betoverd licht buiten het bereik
van ankers en levende ketenen
Boegbeelden springen door bladspiegels
genoeg beweegredenen
Jeroen van Leeuwen
De schoolmeester
Cor Bruijn, schrijver van streekromans of literatuur? Schoolmeester of ook kind gebleven? Wat hij schrijft, spreekt tot de verbeelding. Ook bij Ellis van Atten en Jeroen van Leeuwen, die als Zaanse stadsdichters, een gedicht over hem schreven voor de Literaire Salon op 15 april 2018 in het Zaantheater.
De schoolmeester
Tussen de muren van het klaslokaal vormen
kinderen het toneel voor de geleerde timmerman
Aap. Noot. Mies herboren. Kinderen in een rij gevlochten
Krijt krast scherpe sporen in zachte klei. Land deint
Golvende meisjesharen in de inktpot gedoopt
Meester. Haal de kinderen in
Schenk het recept uit over zaakonderwijs
Geef een taak. Ontwaak tot ongepoleist ruwe edelsteen
door adelstand verhandeld. Eigen paden platgetreden
naar boven gewandeld. Vandaag, op de grens van
vanmorgen en middag, is een leraar geslaagd oneindig
in het scheppen van spaden in veen
het vertraagd laten bloeien
van een bloembed aardbeien
De meester vaart uit in jeugdherinneringen
Hoe hij leerde, wandelen naar Sneek. Regels aan
de lieslaarzen gelapt. Literatuur ontsnapt aan
spreektaalavonturen Hij verliest zijn hoofd in Zaanse verhalen
Het kind spreekt voor en na zijn beurt
Haalt de meester in
Tweedimensionale drukkunst laat 3D beelden
spreken in aanstekelijke plaagvonken. Zaanstreken van
straatjongens. Kinderkoren vertellen over
opa’s, oma’s in dit polderland
Suizende seizen ontwijken. Het kost de dode molen
zijn kop en kap. Vuur is aangestoken
Tijdreizen in voetsporen van verdronken vaders
Weer tot leven komen. Wonen op de Lorziezolder
Een schuur met thuiskomst in houten tempel
Werkende gezinnen van oude stempel
Verlaag platte bodems onder bruggen door
Hoge druk, de 12e van de ketel. Het verhalende over
generaties uitgeworpen. Gefluister in de wind. Stilte
Zilt want de zee is nabij. Het bootje in de sloot verloor de onschuld
dreef af naar groot water. Vissenvangers en golventemmers gooien
liefdesnetten. Begeerte. Bloot.
Kinderen klommen uit boeken tot
boomlange jongens en meiden
Zie ze sprongen door tijden weggecijferd door
canon-makers. Wat ervaren wij van het water-varen?
Over het plafond deze daken schakelstroom door pannen en goten
Hoge spanning vergroten geeft schokken
Schoolbelresonantie van de scheepsklokken
In de vitrinekast verstoft tussen vaantjes en bekers
de oorkonde. Schitterend de voorjaarszon op een plein
Wonderlijk verborgen hoofdpersoon
speelt luchtgitaar met fietsende voeten
Voor de marktkoopman een grote onbekende
Scheepje danst op de sokkel der kennis
Literatuur met labelnaam gestopt
in een hokje met weerhaakjes gepropt
De meester is ingehaald door zijn auteur
oude geurboeken lezen
zo bladert hij door toekomstbeelden
Lijst 17. Onverkiesbaar, wel te volgen
Een periode van debatten en campagne voeren sloten uw stadsdichters af met een gedicht tijdens de installatie van de kersverse gemeenteraadsleden. We leefden onszelf in door een aantal weken geleden zelf een campagne te starten met lijst 17: Stadsdichter075. Een vrolijke dichterlijke partij die niet op het stembiljet terecht kwam. Teleurgesteld? Nou nee. Fijn dat er mensen zijn die willen besturen enzo, wij doen liever iets met woorden. Heeft het ons wat opgeleverd? Ja. We zijn nu, naast Twitter, ook te volgen op Facebook en Instagram. En:
DICHTERLIJK RESULTAAT VOOR DE RAAD
In de weken voor de verkiezingen schreven wij al aan dit gedicht. Voegden er nog wat tips van bezoekers van de Culturele Raad Zaanstad in en moesten twee dagen er voor toch ook nog iets kwijt over de hertelling. Dit is het geworden: Een Raadgedicht
Terugkijken kan ook HIER.
LIJST 17: STADSDICHTER075
Wat waren we blij met alle steun. We mochten filmen in de raadzaal, ons promotiefilmpje kwam bij De Orkaan online, een vriendin maakte een poster en we infiltreerden bij een bestaande partij om ons onder de Zaanse burgers te begeven. Daar konden we ons volledige programma ventileren:
ZAANSE POëZIE POLITIEK of andersom…
AFSCHEID VAN LIJST 17
Op de verkiezingsdag bleek dat lijst 17 niet op het stemformulier te vinden was, we bereidden ons voor op een afscheid. Tijdens het voorprogramma van de Culturele Raad Zaanstad kregen we die gelegenheid. En passant namen we nog wat boodschappen van het publiek mee om te verwerken in het gedicht voor de nieuwe gemeenteraad.
Ten afscheid van onze politieke carrière schreven we dit gedicht:
Zaanse poëzie politiek
Met een verzameling woorden zinnig verbonden
wilden we de politiek verdichten, misschien verlichten
Een zetel hebben we niet gewonnen
Daarom schrappen we, zoals het schrijvers vaker vergaat
Lijst 17
STADSDICHTER075
Tot de volgende verkiezingen wordt er verder geschaafd
aan onze vier programmapunten:
Poëzie is van ons allemaal en ideaal als gemeenschappelijke taal
Poëzie is geschikt om de Zaan en andere kloven te overbruggen
De stadsdichter wordt gekozen door de participerende Zaanse burger
Politiek moet op rijm! Met wat er leeft in de Zaanse maatschappij
Voor het stemmen de deur uit
na de uitslag in de banken
is het lot van gemeenteraadsleden
op afstand van uw adviezen, raad en ideeën
Deel ze met ons, in het kader van poëzieparticipatie
verwerken wij ze in het installatiegedicht
voor de nieuwe volksdelegatie
Laat u horen! Dat is ware poëzie!
Stadsdichter075. Niet gekozen. Wel te volgen.